Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2008

Γεώργιος Παπανδρέου 18 Φεβ 1888 - 1 Νοεμ 1968

Το κόμμα του κέρδισε τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου του 1963 με ποσοστό 42,04%. Έχοντας 138 έδρες, σχημάτισε κυβέρνηση μειοψηφίας με τη στήριξη της Ε.Δ.Α., που είχε 28 έδρες. Ωστόσο, ο Παπανδρέου επιθυμούσε αυτοδύναμη πλειοψηφία και έτσι υπέβαλε την παραίτηση της κυβέρνησης αμέσως μετά την εξασφάλιση ψήφου εμπιστοσύνης.
Στις εκλογές του Φεβρουαρίου 1964 η Ένωση Κέντρου κέρδισε με το 52,8% των ψήφων και 171 έδρες. Η προοδευτική πολιτική του, όπως και ο ευδιάκριτος ρόλος που έπαιζε ο γιος του Ανδρέας, ξεσήκωσαν την αντιπολίτευση των συντηρητικών κύκλων.
Ορισμένα από τα μέτρα που πήρε η κυβέρνησή του ήταν η αποφυλάκιση πολιτικών κρατουμένων, η ρύθμιση των αγροτικών χρεών και η καθιέρωση της δωρεάν παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Προσπάθησε να ανακτήσει τον έλεγχο του στρατού και της αστυνομίας παραγκωνίζοντας τους ακροδεξιούς και τους παρακρατικούς, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Παράλληλα μείωσε τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους στις ιδέες και τα φρονήματα.

Κατηγορήθηκε από τους αντιπάλους του ότι τα μέτρα αυτά (τα οικονομικά) ήταν εφικτά λόγω της ανθηρής οικονομίας που είχε κληροδοτήσει η πρωθυπουργία Καραμανλή.
Από την άλλη η οκταετία Καραμανλή είχε μεν επιτύχει ανθηρά οικονομικά μεγέθη, το εισόδημα όμως των χαμηλότερων τάξεων είχε παραμείνει για χρόνια στάσιμο.

Πάντως, αν και φιλελεύθερων αντιλήψεων, ήταν σαφώς αντικομμουνιστής και μεταπολεμικά έδινε «διμέτωπο αγώνα» όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά έλεγε κατά της Δεξιάς και κατά του Κομμουνισμού.
Ως Πρωθυπουργός συνέχισε πολλές από τις πρακτικές των προκατόχων του όσον αφορά την αντιμετώπιση του κομμουνισμού. Διατήρησε την απαγόρευση του ΚΚΕ.

Το Κυπριακό
Στην αρχή ως Υπουργός Εσωτερικών το 1950 αντιτάχθηκε στον κυπριακό αγώνα κατά των Βρετανών και υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα.
Συγκεκριμένα στις 23 Ιουνίου 1950 σε συνάντησή του με τον δήμαρχο Λευκωσίας Θεμιστοκλή Δέρβη είπε: «η Ελλάς αναπνέει με δύο πνεύμονες, τον μεν αγγλικόν, τον δε αμερικανικόν, και δι' αυτό δεν ημπορεί να πάθει ασφυξίαν λόγω του Κυπριακού».
Στη συνέχεια όμως από τα έδρανα της αντιπολίτευσης άλλαξε πλεύση και απέρριψε στις Συνθήκες Ζυρίχης-Λονδίνου του 1959, με τις οποίες δημιουργήθηκε το κράτος της Κύπρου, επειδή προέβλεπαν ανεξαρτησία και όχι ένωση με την Ελλάδα.
Ως πρωθυπουργός το 1964 μετά από επεισόδια μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων στο νησί έστειλε μια ελληνική μεραρχία για τη διατήρηση της τάξης. Ήρθε σε σύγκρουση όμως με τον Μακάριο, επειδή υποστήριξε το σχέδιο Άτσεσον, το οποίο στη μια εκδοχή του προέβλεπε τη διπλή ένωση, δηλ. ενός μέρους της Κύπρου με την Ελλάδα και ενός άλλου με την Τουρκία, κάτι που ο Μακάριος απέρριπτε κατηγορηματικά ως διχοτόμηση, και στην άλλη την ένωση με την Ελλάδα και εκμίσθωση της Καρπασίας στην Τουρκία με παράλληλη παραχώρηση και του Καστελλόριζου. Η δεύτερη εκδοχή απορρίφθηκε από το Μακάριο και στη συνέχεια και από την Τουρκία.

Σύγκρουση με τα ανάκτορα - Αποστασία - Χούντα
Κατά τη διακυβέρνησή του, προέκυψαν διαμάχες με τον νεαρό βασιλιά Κωνσταντίνο Β΄, ο οποίος ακολουθούσε την παραδοσιακή πολιτική του Παλατιού και αναμιγνυόταν ενεργά στις υποθέσεις του στρατεύματος.
Η διαφωνία τους κορυφώθηκε το καλοκαίρι του 1965 και ο Παπανδρέου εξαναγκάστηκε σε παραίτηση στις 15 Ιουλίου 1965 λόγω της άρνησης του βασιλιά να του επιτρέψει να αναλάβει την ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Αυτή υπήρξε η αρχή μιας περιόδου πολιτικής ανωμαλίας που συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια οδηγώντας τελικά στο πραξικόπημα της 21 Απριλίου 1967.
Ο Κωνσταντίνος διόρισε πρωθυπουργό τον Γεώργιο Αθανασιάδη-Νόβα με υπουργούς βουλευτές της Ένωσης Κέντρου που αποστάτησαν. Η νέα κυβέρνηση όμως δεν είχε πλειοψηφία στην Βουλή, οπότε σχηματίστηκε άλλη κυβέρνηση υπό τον Ηλία Τσιριμώκο.
Αυτή η κυβέρνηση αλλά και οι επόμενες δεν είχαν την εμπιστοσύνη της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και, γι' αυτό, ήταν ασταθείς, ενώ ο Παπανδρέου είχε κηρύξει τον δεύτερο "ανένδοτο" αγώνα.
Το 1967, και ενώ είχαν προκηρυχθεί εκλογές για τις 28 Μαΐου, στις 21 Απριλίου αξιωματικοί του στρατού υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Γεωργίου Παπαδόπουλου κατέλαβαν την εξουσία με πραξικόπημα και καθ' υπόδειξή τους την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Κόλλιας.
Η επταετής περίοδος που ακολούθησε έγινε γνωστή ως η δικτατορία της Χούντας των Συνταγματαρχών.
Ο Γ. Παπανδρέου τέθηκε σε περιορισμό στο σπίτι του στο Καστρί όπου και πέθανε το 1968. Η κηδεία του από τη Μητρόπολη της Αθήνας αποτέλεσε ορόσημο στον αντιχουντικό αγώνα, καθώς συγκέντρωσε πολύ κόσμο και έγινε αφορμή για την πρώτη μαζική λαϊκή διαμαρτυρία κατά της δικτατορίας.
Πηγή: Βικιπαίδεια




Από τον τελευταίο ιστορικό λόγο στην πλατεία Κλαυθμώνος


Δεν υπάρχουν σχόλια: