Σενάρια για πρόωρες εκλογές

Οι εξελίξεις στην οικονομία και με δεδομένο το δυσμενές για την κυβέρνηση πολιτικό κλίμα, τα σενάρια για πρόωρες εκλογές αναθερμαίνονται. Παράλληλα, δεν λείπουν και οι εισηγήσεις προς τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή για ανασχηματισμό.
Η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες είναι δυνατή μετά τα μέσα του προσεχούς Σεπτεμβρίου, καθώς το Σύνταγμα δεν επιτρέπει τη διάλυση της Βουλής για οποιοδήποτε ζήτημα πριν συμπληρωθεί ένας χρόνος από την τελευταία εκλογική αναμέτρηση.
Το Βήμα της Κυριακής παρουσιάζει πέντε λόγους, τους οποίους η κυβέρνηση μπορεί να επικαλεστεί για να ζητήσει πρόωρες εκλογές, αλλά και πέντε αρνητικές παραμέτρους που ενδεχομένως την υποχρεώσουν να κρατήσει στο συρτάρι της τα σχέδια για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.
Πέντε λόγοι για πρόωρες εκλογές
1. Οι «αντάρτες» βουλευτές αυξάνονται και πληθύνονται το τελευταίο διάστημα και δεν εμφανίζονται διατεθειμένοι να καταθέσουν τα όπλα. Με πρόσχημα το κύμα των «ανταρτών», ο πρωθυπουργός μπορεί να βρει μια καλή αφορμή για πρόωρες εκλογές, οι οποίες δεν μπορούν επίσης να αποκλεισθούν και εξαιτίας άλλων γεγονότων, όπως, επί παραδείγματι, τυχόν αποκαλύψεις εις βάρος στελεχών της κυβερνητικής παράταξης.
2. Στη ΝΔ ευελπιστούν ότι ο εκλογικός νόμος που θα ισχύσει στις προσεχείς εκλογές διευκολύνει τα σχέδιά της, καθώς με την «τροποποίηση Παυλόπουλου» ο πήχης για την επίτευξη μονοκομματικής κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας έχει υποχωρήσει τουλάχιστον κατά δύο εκατοστιαίες μονάδες.
3. Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις δημοσκοπήσεις ως βασικό σύμμαχό της. Αλλωστε, παρά τα μειωμένα ποσοστά σε σχέση με άλλες περιόδους, η ΝΔ και ο πρωθυπουργός υπερτερούν του ΠΑΣΟΚ και του προέδρου του Γ. Παπανδρέου.
4. Για πολλούς, ένα από τα όπλα της ΝΔ είναι το γεγονός ότι, μέχρι τον προσεχή Μάρτιο, τυχόν προσφυγή σε εκλογές θα γίνει χωρίς σταυρό προτίμησης, αλλά με την εφαρμογή λίστας που θα καθορίζει τη σειρά εκλογής των βουλευτών. Για άλλους πάλι, η λίστα αποτελεί δίκοπο μαχαίρι, αφού η συγκριτική πλειονότητα των υποψηφίων βουλευτών δεν θα έχει κίνητρο για να επιδοθεί στον δελεασμό των αναποφάσιστων ψηφοφόρων.
5. Οι «γαλάζιοι αντάρτες», η διεθνής οικονομική κρίση, η αβεβαιότητα στο πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, αλλά και άλλες παράμετροι παρέχουν αξιοποιήσιμες ευκαιρίες στη ΝΔ. Ο πρωθυπουργός έχει ως βασική στρατηγική την αυτοδυναμία και όχι να σχηματισθεί κυβέρνηση συνεργασίας, ελέω εκλογικού νόμου. Μέσα από αυτό το πρίσμα θεωρείται δεδομένο ότι θα θέσει ευθέως το δίλημμα της ακυβερνησίας που εν μέσω κρίσης ενδέχεται να προκαλέσει πολλά προβλήματα σε ποικίλους τομείς, κυρίως της οικονομικής ζωής. Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι σε περιόδους κρίσης οι πολίτες επιλέγουν να σταθούν κοντά στην κυβέρνηση, μη θέλοντας να ευνοήσουν το κλίμα ακυβερνησίας.
Τα πέντε εμπόδια
1. Ένα από τα σοβαρότερα εμπόδια για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες είναι το γεγονός ότι οι εκλογές οδηγούν αυτόματα σε παραγραφή όλων των υποθέσεων που καταγγέλλονται ως σκάνδαλα και αφορούν εμπλοκή σε αυτά κυβερνητικών στελεχών της προηγούμενης περιόδου. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση δεν μπορεί να προχωρήσει σε διάλυση της Βουλής, καθώς αυτό θα δώσει λαβή στην Αντιπολίτευση να την κατηγορήσει ότι «κουκουλώνει τα σκάνδαλα» και σπεύδει να καλύψει τα στελέχη της.
2. Το βασικό πρόβλημα του πρωθυπουργού όταν έρθει η ώρα λήψης της απόφασης για διεξαγωγή των εκλογών είναι με ποιο πρόγραμμα και σύνθημα θα πορευτεί στις κάλπες. Στην τελευταία εκλογική, η ΝΔ βασίστηκε στο πρόγραμμα του 2004, το οποίο θεωρείται ξεπερασμένο σε πολλά σημεία, λόγω των εξελίξεων, και χρειάζεται αναπροσαρμογή.
3. Στην κυβέρνηση παγιώνεται η εκτίμηση ότι δύσκολα η ΝΔ θα αποφύγει τη λαϊκή αποδοκιμασία στις προσεχείς ευρωεκλογές. Ως εκ τούτου όσο πιο μακρινή η διενέργεια των εθνικών εκλογών τόσο το καλύτερο.
4. Με δεδομένη τη διαφαινόμενη τάση υποχώρησης του δικομματισμού, το ενδεχόμενο οι προσεχείς κάλπες να μη δώσουν αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν θα αποτελέσει έκπληξη. Το γεγονός αυτό θεωρείται αποτρεπτικό για να αποτολμήσει η κυβέρνηση να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
5. Εμπόδιο στον δρόμο προς τις πρόωρες κάλπες μπορεί να θεωρηθεί και η κατηγορηματική άρνηση της κυβέρνησης ότι μπορεί η ΝΔ να συνεργαστεί μετεκλογικά είτε με τον ΛΑΟΣ είτε με το ΠΑΣΟΚ.
Εισηγήσεις για ανασχηματισμό
Ο πρωθυπουργός έχει δεχθεί αρκετές εισηγήσεις για ανασχηματισμό, καθώς εκτιμάται πως μία τέτοια πρωτοβουλία θα έδινε την εντύπωση μιας νέας αρχής. Από το Μέγαρο Μαξίμου, ωστόσο, στέλνουν μήνυμα ότι ανασχηματισμός δεν γίνεται και βάζουν «πάγο» στα διάφορα σενάρια.
Δεν αποκλείεται, πάντως, το ενδεχόμενο ανασχηματισμού μετά τις ευρωεκλογές, για να υποστηρίξει η κυβέρνηση ότι «έλαβε το μήνυμα» της δυσαρέσκειας που εκπέμπουν παραδοσιακά οι ψηφοφόροι σε αυτές τις εκλογές.